Zielone ściany i ogrody wertykalne

Zajmujemy się realizacją ogrodów wertykalnych na zewnątrz w ramach usługi zakładania ogrodu. Wyjątkowo zakładamy także ogrody wertykalne w domu. Mamy w tym bardzo szerokie doświadczenie i polecamy taki pomysł osobom, które chcą się wyróżnić i zrobić wrażenie na gościach. Jest to ciągle bardzo oryginalne i rzadkie, a trud i nakłady włożone w utrzymanie zielonej ściany aby była stale atrakcyjna podnoszą prestiż miejsca i właściciela.

W 2012 r. usłyszałem pierwszy raz o zielonych ścianach. Temat zafascynował mnie i zacząłem go zgłębiać. Know-how pozyskałem od ogrodników z USA i Australii, przygotowałem ofertę i pierwszą zieloną ścianę zewnętrzną zrealizowałem w 2013 r. w ogrodzie prywatnym pod Krakowem, a pierwszy wewnętrzny ogród wertykalny w firmie Plastic Worx na Zakopiance. Realizacje udały się i postanowiłem zrobić z tego biznes. Podczas organizowanych przez Organizację Ogrodów Polskich spotkań z cyklu Zderzenia z Rzeczywistością poznałem Andrzeja Nowińskiego, świeżo upieczonego absolwenta Uniwersytetu Rolniczego, z którym razem rozpoczęliśmy zazielenianie firm i mieszkań pod marką Zieleń we Wnętrzach. Po trzech latach rozszerzyliśmy spółkę zapraszając kolegę, który wprowadził nas w oryginalną technologię Patricka Blanca – francuskiego botanika i autora koncepcji zazieleniania ścian. Do 2017 roku wykonaliśmy razem kilkadziesiąt ogrodów w pionie, a ja poczułem, że wyeksploatowałem temat merytorycznie. Wróciłem do kompleksowej aranżacji ogrodów wyposażony w nowe narzędzie twórcze, które wykorzystuję w niektórych koncepcjach.

Jakub

Co to jest zielona ściana?

W zasadzie to każda forma zazieleniania wprowadzona w pionie. W najprostszej formie mogą to być pnącza rozpięte na trejażu lub pnące się wprost po murze, a może to być odpowiednia konstrukcja powalająca roślinom porastać ścianę.

Najbardziej profesjonalne systemy zielonych ścian są wyposażone w zaawansowane systemy automatycznego nawadniania oraz dozowania nawozów, a we wnętrzach – także w obwody z mocnymi lampami doświetlające rośliny.

Rośliny potrzebują do rozwoju trzech czynników:

1. Podłoża
2. Wody
3. Światła

I oczywiście miłości. Nie potrzebują ziemi – wbrew obiegowej opinii. Mogą rosnąć w wielu różnych podłożach. Na zielonych ścianach w domu stosuje się podłoża syntetyczne, które nie gniją

Ogród wertykalny w salonie lub holu

Najstarszy jest system Patrica Blanca, w którym nie ma żadnych kieszeni. Ściana jest pokryta kilkoma warstwami odpowiedniego filcu, w którym rosną rośliny pozbawione ziemi. Mają one swobodę wyboru najlepszego miejsca, nie mając ograniczeń przemieszczają się swobodnie po podłożu tak jakby rosły w ziemi. Ta metoda obsadzania ścian jest najlepsza do ogrodu wertykalnego w domu lub firmie (wewnątrz budynku), ponieważ jest najbardziej sterylna. Nie ma zastoisk wody ani podłoża, w którym rozwijałyby się grzyby. Jednak jest to też system bardzo wrażliwy – jeśli system nie podleje roślin parę dni a Ty to przeoczysz, ściana wyschnie na wiór a rośliny padną. Konieczne jest regularne doglądanie ich stanu oraz sprawności systemów.

Ogród wertykalny na zewnątrz

Filcowe ściany Blancka nadają się także do zakładania ogrodów wertykalnych zewnętrznych, ale są także inne systemy warte uwagi. We Francji i Belgii popularne są szerokie ściany wypełnione ziemią, również wyposażone w systemy nawadniające i czujniki wilgotności. Są bardziej stabilne, ponieważ mogą zmagazynować więcej wilgoci w sobie, rośliny mają więcej miejsca na rozrastanie się korzeni.

Systemy doniczkowe i ściany z mchu

Zielone ściany w których umieszcza się doniczki pozwalają na największą kontrolę nad kompozycją. Rośliny nie mają możliwości przemieszczać się ani rozrastać bardziej niż pozwala im na to pojemnik. Najczęściej woda podawana jest od góry i przelewa się przez wszystkie doniczki nawadniając je. Często też jakaś część wody pozostaje w specjalnej tacce, w której zanurzone są donice, dzięki czemu ściana może być podlewana np. raz na dwa tygodnie i układ jest dość stabilny. Funkcjonują też różne systemy mobilne.

Zielone ściany z mchu to martwe kompozycje florystyczne, wykonane z nasączonego gliceryną, środkami grzybobójczymi i przeciwpożarowymi oraz pokolorowane kawałki porostów (zwykle chrobotka) i mchów. Kruszą się przy zbyt niskiej wilgotności powietrza, jaką zimą panuje w mieszkaniach. Dobrze nadają się do łazienki, gdzie jest większa wilgotność. Nie trzeba ich doświetlać.

 

Ogród wertykalny na ścianę – warunki realizacji

Założenie ogrodu wertykalnego w domu lub firmie może zostać zrealizowane na płaskiej ścianie lub jej części. Idealnie jest spełnić kilka warunków:

• zapewnij obwód elektryczny na suficie w odległości 1-1.5-2 m do ściany sterowany z zegara
• zapewnij miejsce na skrzynkę sterowniczą (o wymiarze ok. 40/60 x 80h cm i głębokości 20/30 cm, wyposażone w zimną i ciepłą wodę oraz zasilanie 230V)
• doprowadź wodę na górze ściany od skrzynki sterowniczej
• doprowadź zasyfonowaną kanalizację na poziomie posadzki
• podłogę pod ścianą zabezpiecz przed wilgocią (najlepsze są płytki ceramiczne)
• pomieszczenie musi być bardzo dobrze wentylowane aby odprowadzić nadmiar wilgoci i botaniczny zapach

Podlewanie zielonej ściany

Ściana podlewa się automatycznie, ale nie oznacza to, że jest bezobsługowa. System jest prosty, choć to technicznie zaawansowana inżynieria wykorzystywana w rolnictwie. Zwykle obejmuje sterownik, zawory zwykłe i elektrozawory, dozownik nawozów i mieszalnik wody.

Doświetlenie roślin

Zielone ściany wewnątrz budynku zawsze potrzebują sztucznego doświetlenia, nawet jeśli są zakładane tuż przy oknie.

Rośliny potrzebują przynajmniej 2 do 10 razy więcej światła niż ludzie. Nie skazuj ich na powolne umieranie, zapewnij im odpowiednie warunki do życia. Człowiek w miejscu rekreacji potrzebuje 300 Lx, w łazience czy miejscu pracy 700 Lx … w czasie gdy tam przebywa. Wymagania roślin zaczynają się od 700 Lx, a sięgają 3500 Lx i więcej – przez 8 h dziennie.

Lx to lux – jednostka natężenia światła. Jeden Lx to jeden Lm (lumen) na m2. Lumeny z kolei to jednostka jaką mierzy się strumień świetlny o określonym kącie.

Ile i jakiego światła potrzebują rośliny?

Wymagania roślin to określona ilość światła o temperaturze ~4000K, 6 do 10h dziennie, na blaszce liściowej:

• dla roślin cienioznośnych: 700 – 1500 lx
• dla roślin rosnących w półcieniu: 1500 – 3000 lx
• dla roślin światłolubnych: powyżej 3000 lx

Jakich reflektorów używa się do oświetlenia zielonej ściany?

Najlepiej takich, które można ustawiać, aby zapewnić regularny rozstaw światła. Te, które świecą na górną część ściany powinny mieć większy kąt, a te które świecą na dolną część – węższy. Aby dokładnie to określić wykonujemy projekt i precyjnie dobieramy lampy. Same oprawy mogą być różne i dopasowane do stylu wnętrza.

Dlaczego warto sadzić rośliny na zielone ściany?

Podwyższają jakość powietrza

Rośliny produkują tlen. Każdy człowiek w firmie zużywa ok. 5 litrów tlenu na minutę. Więc im więcej tlenu w powietrzu tym lepiej. Powietrze w pomieszczeniach jest często o wiele bardziej zanieczyszczone niż to na zewnątrz. Zawartość bakterii i pleśni w powietrzu spada o 50-60% dzięki umieszczeniu w nich roślin. Według NASA, rośliny mogą usunąć do 87% toksyn w ciągu zaledwie 24 godzin. Im więcej roślin – tym lepiej.

Poprawiają zdrowie

Gdy jakość powietrza ulega poprawie, ludzie rzadziej cierpią na problemy oddechowe i bóle głowy. W pracy spada ilość zwolnień lekarskich. Obcowanie z żywą zielenią wyraźnie obniża stres i poprawia samopoczucie. Ludzie dzięki roślinom są spokojniejsi i szczęśliwsi. Amerykańskie badania dowiodły, że pracownicy, którzy widzą zieleń ze swojego biurka, kończą pracę do 12% szybciej i są mniej zestresowani niż ci, którzy pracują w sterylnych biurach.

Budują wizerunek firmy

Budynki i wnętrza wypełnione roślinnością są bardziej przyjazne i chętniej odwiedzane przez ludzi. To podświadomy mechanizm, który działa i na klientów i na pracowników.

„Zielony design” nie jest krótkotrwałą modą. Największe światowe koncerny wydają potężne pieniądze, aby zrównoważyć straty w środowisku i stworzyć wizerunek firm przyjaznych naturze. Równocześnie zapewniają swoim pracownikom doskonałe – ergonomiczne i zdrowe warunki pracy.

Zielone ściany – galeria realizacji

Ogrody wertykalne pozwalają wprowadzić potężną masę zdrowej zieleni tam, gdzie normalnie nie byłoby na nią miejsca. To niewątpliwa wartość – w otoczeniu roślin ludzie są zdrowsi i szczęśliwsi.

Biofilia jest drogą do lepszego życia

Człowiek ma naturalną potrzebę kontaktu z naturalnym otoczeniem. Chce spędzać czas w ogrodzie, na działce, wychodzi na spacery do parku. Inspirują go wzorce zaczerpnięte z natury. Ta głęboka więź jest nieodzownym elementem zdrowia oraz obiektem badań nowych nauk  (takich jak inżynieria bioniczna czy nowoczesne kierunki ekologiczne) i wskazuje przyszłość designu w każdej dziedzinie życia.